ROZSTRZYGNIĘCIE KONKURSU STOWARZYSZENIA FILOZOFII PRAWA I FILOZOFII SPOŁECZNEJ – SEKCJI POLSKIEJ IVR NA NAJLEPSZĄ PRACĘ DOKTORSKĄ Z ZAKRESU TEORII I FILOZOFII PRAWA
Decyzją Kapituły podjętą na posiedzeniu w dniu 25 lipca 2024 r.
nagrodę główną w konkursie na najlepszą pracę doktorską z zakresu teorii i filozofii prawa za lata 2022 – 2023 otrzymuje
za rozprawę pt. „Akulturacja migrantów z państw słowiańskich w Polsce”
dr Jan Bazyli Klakla (Uniwersytet Wrocławski, Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych);
promotor: dr hab. Mateusz Stępień, prof. UJ; Uniwersytet Jagielloński.
Wyróżnienia w konkursie otrzymują:
- za rozprawę pt. „Językowe uzasadnienie dynamicznej wykładni prawa” dr Maciej Kruk (Uniwersytet Warszawski); promotor: prof. dr hab. Marcin Matczak; Uniwersytet Warszawski;
- za rozprawę pt. „Rozstrzygnięcia liczbowe. Studium z zakresu teorii i psychologii prawa” dr Maciej Próchnicki (Uniwersytet Jagielloński); promotor:
prof. dr hab. Bartosz Brożek; Uniwersytet Jagielloński.
Uroczyste wręczenie nagrody wraz z wystąpieniem laureata nagrody głównej nastąpi podczas Kongresu Teorii i Filozofii Prawa, który odbędzie się w Lublinie w dniach 23-25 września 2024 r.
Uzasadnienie nagrody głównej:
Rozprawa autorstwa dr. Jana B. Klakli pt. „Akulturacja migrantów z państw słowiańskich w Polsce”dotyczy bardzo aktualnego tematu i jest niezwykle potrzebna zarówno z naukowego, jak i praktycznego punktu widzenia, jako głos w dyskusji nad kształtowaniem polityki migracyjnej państwa. Analiza sytuacji migrantów przeprowadzona została w sposób wszechstronny, z niezwykle solidnym ugruntowaniem teoretycznym i metodologicznym. Praca napisana jest przy tym z wielką pasją, żywym i czytelnym językiem.
W wymiarze teoretycznym, Autor dostrzega istotną rolę ujętego komunikacyjnie prawa w procesach akulturacji, trafnie akcentując ich kontekst instytucjonalny. Wartością pracy jest również podkreślenie wagi prawa i instytucji prawnych w procesie społecznej adaptacji i akulturacji.
Praca, mając charakter socjologiczno-prawny, dała możliwość wykorzystania szeregu istotnych dla tego typu badań metod i technik badawczych. Badania empiryczne oparte zostały na danych pochodzących z trzech wzajemnie uzupełniających się źródeł: wywiadów eksperckich ze specjalistami zajmującymi się integracją migrantów, wywiadów biograficzno-narracyjnych z migrantami oraz analizy aktów prawnych i dokumentów programowych polityk publicznych dotyczących cudzoziemców mieszkających w Polsce.
Konkluzje pracy mają istotne znaczenie dla budowy efektywnego modelu polityki migracyjnej oraz dla orzekania administracyjnego w tego typu sprawach.
Uzasadnienie przyznanych wyróżnień:
Rozprawa dr. Macieja Kruka „Językowe uzasadnienie dynamicznej wykładni prawa” dotyczy klasycznego zagadnienia w teorii prawa, a przy tym niezwykle istotnego z punktu widzenia teorii i praktyki wykładni prawa. Co istotne, jej przedmiot (wykładnia dynamiczna) został oryginalnie ujęty w kontekście uzasadnienia językowego, czyli w istocie w kontekście wpływu tego typu wykładni na efekt zastosowania językowych reguł wykładni. Tym samym perspektywa analizy różni się od ujęć zwykle prezentowanych w literaturze, koncentrujących się na regułach celowościowych i funkcjonalnych, obejmujących także wykorzystanie argumentów odwołujących się do aksjologii systemowej lub pozaprawnej. Autor umiejętnie i twórczo odwołał się do filozofii języka w jej pragmatyczno-komunikacyjnym ujęciu.
Jedną z kluczowych zalet pracy dr. Macieja Próchnickiego „Rozstrzygnięcia liczbowe. Studium z zakresu teorii i psychologii prawa”jest oryginalność podjętego w niej problemu, niebędącego dotychczas przedmiotem rozważań w polskim prawoznawstwie. Rozprawa dowodzi, jak duże pole ustawodawca pozostawia swobodnej decyzji podmiotów stosujących prawo w zakresie rozstrzygnięć liczbowych, jakim wyzwaniem są tego typu rozstrzygnięcia dla decydentów i jak duży wpływ mają na postrzeganie prawa przez społeczeństwo. Orzekanie w kwestiach wysokości wyroków (w sprawach karnych) lub odszkodowań czy zadośćuczynień (w sprawach cywilnych) okazuje się kwestią decydującą dla oceny pewności prawa i równego traktowania adresatów tego typu rozstrzygnięć. Kolejnym czynnikiem decydującym o jakości rozprawy jest zawarty w niej pozytywny program ulepszenia codziennej sędziowskiej praktyki wydawania wyroków opartych na liczbach. Na podkreślenie zasługuje także uniwersalność tematyki podjętej w dysertacji, związek ze stałym problemem praktyki prawniczej oraz umiejętne i rzetelne wykorzystanie doktryny, zarówno polskiej, jak i zagranicznej.
Kapituła obradowała w składzie:
- Prof. dr hab. Tomasz Gizbert-Studnicki (UJ) – Przewodniczący Kapituły;
- Prof. dr hab. Andrzej Bator (UWr);
- Dr hab. Tatiana Chauvin, prof. UW;
- Dr hab. Janina Czapska, prof. UJ;
- Dr hab. Aleksandra Kustra-Rogatka, prof. UMK;
- Prof. dr hab. Leszek Leszczyński (UMCS);
- Prof. dr hab. Zygmunt Tobor (UŚ);
- Prof. dr hab. Sylwia Wojtczak (UŁ);
- Prof. dr hab. Sławomira Wronkowska (UAM);
- Prof. dr hab. Jerzy Zajadło (UG);
- Prof. dr hab. Marek Zirk-Sadowski (UŁ).
Członkowie Kapituły reprezentujący uczelnie, na których prowadzone były postępowania o nadanie stopnia doktora autorom wszystkich trzech uhonorowanych prac, wstrzymali się od głosu.
| Dr hab. Maciej Pichlak, prof. UWr Sekretarz konkursu | Prof. dr hab. Tomasz Gizbert-Studnicki Przewodniczący Kapituły |
Wiadomości archiwalne
Ogłoszenie o konkursie na najlepszą pracę doktorską z zakresu teorii i filozofii prawa za lata 2022 – 2023:
Przewodniczący Stowarzyszenia Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcji Polskiej IVR ogłasza konkurs na najlepszą pracę doktorską z zakresu teorii i filozofii prawa:
§1. Celem konkursu jest wyłonienie najlepszej rozprawy doktorskiej z zakresu teorii prawa, filozofii prawa lub pokrewnych specjalizacji, w tym filozofii społecznej, socjologii prawa, etyki prawniczej, nauk o polityce, kognitywistyki prawnej itp.
§2. Do konkursu może być zgłoszona rozprawa doktorska spełniająca warunki określone w art. 187 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, która:
1) była przedmiotem obrony w postępowaniu w sprawie nadania stopnia doktora;
2) postępowanie, o którym mowa w pkt 1, zakończyło się w roku kalendarzowym 2022 lub 2023;
3) w postępowaniu, o którym mowa w pkt 1, autor rozprawy uzyskał stopień doktora nauk społecznych w dyscyplinie nauki prawne; prace z innych dyscyplin z dziedziny nauk społecznych lub nauk humanistycznych mogą być dopuszczone do konkursu decyzją Przewodniczącego Kapituły, o ile spełniają pozostałe warunki zgłoszenia;
4) postępowanie, o którym mowa w pkt 1, prowadzone było przez polską uczelnię lub instytut badawczy, lub autorem pracy obronionej na zagranicznej uczelni jest obywatel polski;
5) praca została napisana w języku polskim lub angielskim;
6) praca należy do zakresu teorii prawa, filozofii prawa lub pokrewnych specjalizacji (w tym filozofii społecznej, socjologii prawa, etyki prawniczej, nauk o polityce, kognitywistyki prawnej itp.).
Szczegółowe warunku konkursu i wymogi, jakie spełniać powinno zgłoszenie, określa regulamin konkursu: regulamin
§ 3. Termin nadsyłania zgłoszeń mija 15 lutego 2024 r. Zgłoszenia na dołączonym do ogłoszenia formularzu, wraz ze wszystkimi wymaganymi dokumentami, proszę przesyłać pocztą email na adres maciej.pichlak@uwr.edu.pl. Zgłoszenia niekompletne lub niespełniające warunków formalnych nie będą rozpatrywane.
§ 4. Uroczyste wręczenie nagrody w konkursie nastąpi podczas Kongresu Teorii i Filozofii Prawa (dawny Zjazd Katedr Teorii i Filozofii Prawa), zaplanowanego na wrzesień 2024 r. Zwycięzca lub zwyciężczyni konkursu będzie mieć możliwość wygłoszenia referatu w ramach sesji plenarnej Kongresu.
§ 5. Dalszych informacji i odpowiedzi na pytania udziela Sekretarz konkursu, dr hab. Maciej Pichlak, prof. UWr: maciej.pichlak@uwr.edu.pl.
Ważne terminy:
15 lutego 2024: termin nadsyłania zgłoszeń
Do 30 kwietnia 2024: ogłoszenie wyników pierwszego etapu konkursu i wybór finalistów
Do 31 lipca 2024: Rozstrzygnięcie konkursu i ogłoszenie wyników
Wrzesień 2024: uroczyste wręczenie nagrody i referat zwycięzcy lub zwyciężczyni podczas Kongresu Teorii i Filozofii Prawa
ROZSTRZYGNIĘCIE KONKURSU ZA 2021 r.
STOWARZYSZENIA FILOZOFII PRAWA I FILOZOFII SPOŁECZNEJ – SEKCJI POLSKIEJ IVR
NA NAJLEPSZĄ PRACĘ DOKTORSKĄ Z ZAKRESU TEORII I FILOZOFII PRAWA
Kapituła nagrody konkursu na posiedzeniu w dniu 30 sierpnia 2022 r. postanowiła przyznać:
- pierwszą nagrodę dr. Piotrowi Bystranowskiemu (UJ)
za rozprawę pt. „The problem of the justification of Proxy criminalization. An economic analysis”; - drugą nagrodę dr. Wojciechowi Zomerskiemu (UWr)
za rozprawę pt. „Dogmatyka i edukacja prawnicza w perspektywie postanalitycznej teorii prawa”.
Uroczyste wręczenie nagród wraz z wystąpieniem zwycięzcy konkursu nastąpi podczas Kongresu Teorii i Filozofii Prawa, który odbędzie się w Katowicach w dniach 28-30.09.2022 r.
Uzasadnienie przyznania pierwszej nagrody:
Praca dra Piotra Bystranowskiego dotyczy zagadnienia sytuującego się u zbiegu etyki, teorii prawa karnego i filozofii prawa (w tym nurtu ekonomicznej analizy prawa), jakim są tzw. przestępstwa zastępcze (proxy crimes). Autor wybrał temat rzadko podejmowany, szczególnie przez teoretyków prawa, a jednocześnie bardzo ambitny. Tym bardziej docenić należy dogłębnie przemyślaną strukturę pracy: precyzyjne zdefiniowanie kryminalizacji zastępczej, wprowadzenie typologii przestępstw zastępczych i ustalenie ich najczęstszych przykładów poprzedza filozoficzną analizę wykazującą czy i jak kryminalizacja zastępcza może być uzasadniona z konsekwencjalistycznego (vel ekonomicznego) oraz retrybutywistycznego punktu widzenia.
Kapituła doceniła wyjątkową dojrzałość Autora w stawianiu i udowadnianiu tez naukowych oraz swobodne poruszanie się w ramach kilku metod badawczych. Rozprawa napisana została z dużą odpowiedzialnością za stawiane tezy, które są starannie wyważone i bardzo precyzyjnie uargumentowane. Połączenie oryginalności i ambitności wybranej tematyki z narzuconym sobie rygorem naukowym oraz wielością zastosowanych metod badawczych sprawia, że praca dr. Bystranowskiego zasługuje na miano wybitnej.
Uzasadnienie przyznania drugiej nagrody:
Praca dr. Wojciecha Zomerskiego ukazuje charakterystyczny dla studiów prawniczych problem – czy raczej ich immanentną cechę – polegającą na tym, że mają one zarówno wymiar uniwersytecki jak i praktyczny. Kwestia ta była już w polskiej literaturze przedmiotu podnoszona, ale nie w tak rzetelny i kompleksowy sposób. Dzięki świetnej, osadzonej w perspektywie naukowej analizie, powracającej do najlepszych tradycji polskiego prawoznawstwa, Autorowi udaje się sformułować definicję tytułowej dogmatyki, wyrywającą ją z utartych ujęć nauk szczegółowych i nadającą jej odnowiony sens w perspektywie odniesienia do edukacji prawników. Dodatkowo, co bardzo rzadkie, dr Zomerski nie tylko diagnozuje problemy, które napotykają prawnicy wykształceni w modelu posłuszeństwa formalizmowi i fałszywej apolityczności, ale także proponuje możliwy do realizacji program naprawczy. Należy więc docenić widoczny w pracy powrót do zarzuconego przed laty przedmiotu i sposobu uprawiania teorii prawa, przedstawiony w nowym, ożywczym ujęciu i z konkretnymi rozwiązaniami na przyszłość.
Kapituła obradowała w składzie:
- Prof. dr hab. Tomasz Gizbert-Studnicki (UJ) – Przewodniczący Kapituły;
- Prof. dr hab. Andrzej Bator (UWr);
- Dr hab. Tatiana Chauvin, prof. UW;
- Dr hab. Agnieszka Choduń, prof. US;
- Dr hab. Janina Czapska, prof. UJ;
- Dr hab. Aleksandra Kustra-Rogatka, prof. UMK
- Prof. dr hab. Leszek Leszczyński (UMCS);
- Prof. dr hab. Zygmunt Tobor (UŚ);
- Prof. dr hab. Sylwia Wojtczak (UŁ);
- Prof. dr hab. Sławomira Wronkowska (UAM);
- Prof. dr hab. Jerzy Zajadło (UG);
- Prof. dr hab. Marek Zirk-Sadowski (UŁ).
Dr hab. Maciej Pichlak – Sekretarz konkursu
Prof. dr hab. Tomasz Gizbert-Studnicki – Przewodniczący Kapituły